Resultaten in 2018

In 2018 hebben we een website ingericht waar medewerkers voorbeelden van patiëntenparticipatie binnen het UMC Utrecht, ondersteunende materialen en voorwaarden kunnen vinden. Ook organiseerden we in december 2018 een netwerkbijeenkomst en een symposium voor patiënten en medewerkers. Tijdens het symposium stond de vraag centraal: ‘Hoe kunnen we patiënten betrekken in de zorg, het onderwijs en ons wetenschappelijk onderzoek?’.

In 2019 zullen we dit symposium wederom organiseren.

Binnen het UMC Utrecht betrekken medewerkers patiënten al sinds lange tijd bij het verbeteren van zorg, onderzoek en onderwijs. Om medewerkers hierbij verder te ondersteunen is eind 2018 is het Programma Patiëntenparticipatie 
van start gegaan. 

Dit programma zorgt voor learning by sharing: het centraal delen van goede voorbeelden en kennis op het gebied van patiëntenparticipatie. Wat werkt wel en wat werkt niet? Vanzelfsprekend hebben we het programma en de aanpak samen met patiënten ontwikkeld.

In 2018 beoordeelden patiënten de zorg in het UMC Utrecht met een 

(8,3 in 2017)

Via de onze werkwijze Samen Voor de Patiënt verkrijgen we inzicht in hoe patiënten de zorg in het UMC Utrecht waarderen en waar we kunnen verbeteren. In 2018 beoordeelden patiënten de zorg in het UMC Utrecht met een 8,3 (8,3 in 2017). We zijn blij met deze waardering én tegelijkertijd grijpen we de ervaringen van patiënten aan om onze zorg en dienstverlening continu verder te verbeteren. Ons doel is elke individuele patiënt excellente zorg te laten ervaren. Daarom betrekken we patiënten meer en nadrukkelijker bij de zorg en behandeling en geven we hen steeds meer eigen regie.

Het UMC Utrecht heeft het algemene kwaliteitskeurmerk van Joint Commission International (JCI), en behaalde in 2018 het keurmerk van senior vriendelijk ziekenhuis en de Gouden Smiley voor kindvriendelijke zorg van Stichting Kind en Ziekenhuis. UMC Utrecht heeft daarnaast tal van keurmerken van patiënten verenigingen, verzekeraars en andere instanties.

Een overzicht staat op onze website

In 2017 ontvingen we ook het keurmerk Seniorvriendelijk ziekenhuis van de KBO-PCOB, de grootste seniorenorganisatie.

Dagelijks werken onze professionals gepassioneerd om de beste zorg aan patiënten te verlenen. Soms verloopt dit anders dan beoogd. Er kan sprake zijn van een incident of calamiteit. Ook kan een patiënt een vervelende ervaring hebben. Dan kan een patiënt of zijn of haar naasten hier een melding van maken, een klacht indienen. In alle gevallen is ons beleid erop gericht om actief van een incident, calamiteit of klacht te leren, deze in de toekomst te voorkomen en de kwaliteit van onze zorg en patiëntenveiligheid verder te verbeteren. 

In 2018 werden er 6.031 meldingen van incidenten gedaan (5.787 in 2017). Dit is een kleine stijging van 4,9% ten opzichte van het aantal meldingen in 2017. Deze stijging is met name te verklaren door verdubbeling van het aantal meldingen van het Princes Máxima Centrum sinds de start als eigen ziekenhuis in mei 2018. In 2019 zal het Prinses Máxima Centrum overgaan op een eigen meldingssysteem.

In 2018 zijn er 71 mogelijke calamiteiten gemeld (98 in 2017) bij de Calamiteitencommissie (zie figuur). Na bespreking hiervan door Calamiteitencommissie, beschouwde de Calamiteitencommissie 39 hiervan als (mogelijke) calamiteit (49 in 2017). In die gevallen heeft de commissie een melding gedaan bij de IGJ en is een SIRE-onderzoek gestart. Een deel van die meldingen bij de IGJ bleek na nader onderzoek naar oordeel van de IGJ geen calamiteit te zijn.

In 2018 is het aantal klachten gedaald naar 274 (297 in 2017 en 325 in 2016). Dit betreft klachten, waarbij de klager melding heeft gemaakt bij de afdeling klachtenbemiddeling.

Met behulp van onder andere de jaarlijkse CQ-index verkrijgen we inzicht in hoe patiënten de zorg in het UMC Utrecht waarderen en waar ze meer en minder tevreden over zijn. We zijn blij met deze waardering én tegelijkertijd grijpen we de ervaringen van patiënten aan om onze zorg en dienstverlening continu verder te verbeteren. Ons doel is elke individuele patiënt excellente zorg te laten ervaren. Daarom betrekken we patiënten meer en nadrukkelijker bij de zorg en behandeling en geven we hen steeds meer eigen regie.

Inmiddels hebben we meer dan 3.500 patiënten (1.500 in 2016) om feedback gevraagd. Hieruit blijkt dat de werkwijze een duidelijke impact heeft op patiënttevredenheid en de kwaliteit en veiligheid van zorg. Zo wordt nu meer dan 80% van de patiënten twee weken van tevoren ingepland voor vaatchirurgie, in plaats van twee dagen, en is de doorlooptijd van planbare zorg op de poli-apotheek van vijf dagen teruggebracht naar drie. Ook zijn er op de Spoedeisende Hulp diverse verbeterideeën geïmplementeerd. Zo wordt er nu een zorginformatiefolder uitgedeeld aan alle patiënten bij binnenkomst en kunnen patiënten in de wachtkamer op posters zien wat er achter de schermen gebeurt, terwijl ze wachten.

Op de verpleegafdeling D4 Oost is de communicatie over opname en ontslag geoptimaliseerd. Onder andere doordat een verpleegkundige eerder start om patiënten op te vangen die om 07.00 uur worden opgenomen voor een operatie.

In totaal hebben we in 2017 ruim 2.500 verbeterideeën opgehaald (1.1.00 in 2016). Ook de medewerkerstevredenheid wordt positief beïnvloed door de werkwijze. 

In 2018 hebben we de werkwijze geïntroduceerd bij

afdelingen binnen het UMC Utrecht (23 afdelingen in 2017)

Hiermee komt het totaal op

afdelingen
en meer dan 

medewerkers, die nu werken volgens de nieuwe werkwijze 

Aantal verplaatste afspraken op de afdeling neurologie/neurochirurgie is afgenomen met

van de patiënten is nu (zeer) tevreden over de communicatie bij opname en ontslag 

Het UMC Utrecht zet sterk in op continue verbetering van zorg, zorgvernieuwing en het personaliseren van zorg. Door gebruik te maken van mobiele e-health technologie, zoals apps en thuismonitoringapparatuur, kunnen we een naadloos zorgtraject (continuüm) creëren en patiënten meer zelf de regie geven. En via applied data-analytics verbeteren we de individuele zorg aan patiënten. Zo komen we tot een nieuwe manier van zorg verlenen: meer zelfsturing thuis door patiënten, ondersteund door zorg op het moment dat het echt nodig of gewenst is met meer persoonsgerichte adviezen.

Ons in 2015 opengestelde patiëntenportaal draagt bij aan het creëren van een zorgcontinuüm voor patiënten en het faciliteren van patiënten om eigen regie te voeren. In 2017 hebben we een aantal functionaliteiten aan het patiëntenportaal toegevoegd. Zo kunnen mensen die voor het eerst in het UMC Utrecht komen nu zonder DigiD online (intake)vragenlijsten invullen. Hiervoor was dit alleen mogelijk voor bestaande patiënten. Ook kunnen patiënten nu via het portaal online (vervolg)afspraken inplannen. Daarnaast is het portaal nu makkelijker te gebruiken via de mobiele telefoon en tablet. 

We hebben negen pilots ontwikkeld om een zorgtraject (continuüm) te creëren voor nu in totaal elf patiëntengroepen. Via de inzet van mobiele technologie (apps en thuismonitoringapparatuur) bieden we patiënten meer eigen regie. Dit betreft onder andere de patiëntengroepen: 

• ALS-patiënten 
• Patiënten met verhoogde bloeddruk (complexe hypertensie)
• Kinderen met reuma
• Zwangere vrouwen (thuis bloeddruk meten) en 
• Kinderen met chronische vermoeidheid

Uit evaluatie van de pilots blijkt dat zowel patiënten als artsen zeer tevreden zijn over de inzet van apps en thuismonitoring. Er is meer inzicht in de situatie van patiënten, patiënten ervaren nog betere en veiligere zorg en ze zijn meer gemotiveerd om zelf de regie te nemen.

Applied data-analytics, het analyseren van grote hoeveelheden data in de zorg, biedt ons de mogelijkheid om onze zorg nog verder personaliseren. Bijvoorbeeld behandelplannen nog meer op de individuele patiënt af te stemmen, ziekteverloop te voorspellen en een continue monitoring/feedback-loop te creëren.

In 2018 hebben we binnen het corporate, strategische programma ADAM (applied data analytics in medicine) gewerkt aan in totaal negen projecten rond specifieke patiëntengroepen. In deze projecten hebben we met een nieuwe werkmethode geëxperimenteerd (agile/kort cyclisch werken), waarbij we eveneens de impact op zorgverleners, patiënten en onze organisatie hebben geanalyseerd en data-gedreven zorg hebben beproefd. Dit in afstemming met onder andere de Cliëntenraad, individuele patiënten, externe partners en onze clinici, juristen, privacy officers en de afdeling ICT. Hierbij hebben we onder andere veel aandacht besteed aan hoe we de veiligheid, ethische kwesties en juridische vraagstukken rond data optimaal kunnen regelen.

Via het project UMC Utrecht in beweging stimuleren we patiënten om tijdens en rondom hun ziekenhuisopname te bewegen. We streven ernaar dat eind 2020 bewegen een vast onderdeel is binnen het zorgproces van elke patiënt.
In 2016 zijn we gestart met het project op de afdeling geriatrie, waar we een beweegplan hebben geïmplementeerd. Uit onderzoek blijkt dat patiënten op deze afdeling hierdoor minder in bed liggen (van 44% naar 28% van de tijd), meer gebruik maken van de huiskamer en meer contact hebben met andere mensen.
Eind 2017 zijn we met het project gestart op 5 nieuwe klinische afdelingen. Daarnaast hebben we op elke afdeling een interactieve wandelroute beschikbaar gesteld. 

In juli 2018 hebben we het symposium ‘Communiceren op maat; effectief communiceren met patiënten die laaggeletterd zijn of beperkte gezondheidsvaardigheden hebben’ georganiseerd. Tijdens dit symposium deelden professionals uit het UMC Utrecht, patiënten en onderzoekers op het gebied van gezondheidsvaardigheden hun kennis en ervaring met in- en externe zorgprofessionals.